ဗမာေတြ ေၾကာက္ေနသလား

စစ္မွန္တဲ့ျပည္ေထာင္စုစနစ္ကို ဘာျဖစ္လို႔ ေၾကာက္ေနၾကတာလည္း ...က်ေနာ္တို႔ရဲ့ အဓိကျပႆနာဟာ ျပည္ေထာင္စု ျပႆနာပဲျဖစ္တယ္ ။ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို အသစ္တဖန္ ဘယ္လိုတည္ေဆာက္မလဲဆိုတဲ့ျပႆနာပါ။ ျပည္ေထာင္စုထဲမွာရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားရဲ့ က႑ႏွင့္ ျပည္မက႑ကို ဘယ္လိုကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းၾကမလဲ…ဒါကအဓိကပါ။ျပည္ေထာင္စုအတြင္းမွာ မွီတင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသားအားလံုး လူမ်ိဳးအားလံုးရဲ့ျပႆနာကို ေျပလည္စြာကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ရင္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးကို အျမန္ဆံုးရေအာင္ေျဖရွင္းႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဗမာေတြဟာ  “စစ္မွန္တဲ့ျပည္ေထာင္စု”ဆိုတဲ့စကားကို သူတို႔ပါးစပ္ကထြက္လာမွာကိုေတာင္ ေၾကာက္ေနၾကတယ္။ “ဖက္ဒရယ္” ဆိုတဲ့စကားလံုးၾကားလိုက္တာနဲ႔ တီေကာင္ကိုဆားနဲ႔တို႔သလို တြန္႔လိမ္ကုန္ၾကတယ္လို႔ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားက ေျပာၾက၊ဆိုၾက၊ေရးၾက၊ေမးေနၾကသည္မွာ ၾကာခဲ့ပါျပီ။

ဤေမးခြန္းကို က်ေနာ္ေတြးၾကည့္သည္။ ဖက္ဒရယ္ႏွင့္ဗမာသည္ အဘယ္သို႔နည္း။တိုင္းရင္းသားတို႔ေရးသားသည့္ ဖက္ဒရယ္မူမ်ားကိုလည္း ေမႊေႏွာက္ေလ့လာမိသည္။ေတြ႔ပါျပီ။

ညီေနာင္ဘြားတို႔၏ ဖက္ဒရယ္

တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ မူၾကမ္းေရးဆြဲေရးႏွင့္ ညွိႏိႈင္းမႈ ေကာ္မတီ Federal Constitution Drafting and Coordinating Committee (FCDCC) မွ ဦးေဆာင္ေရးဆြဲထားေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ(၂၀၀၇)ကို ျပင္ဆင္ေရးဆြဲထားသည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ကို အေကာင္အထည္ေဖၚလိုၾကျခင္းသည္။  ဤမူကို ၂၀၀၅-ခုႏွစ္ ေဖေဖၚဝါရီလ(၉)ရက္ေန႔မွ (၁၂)ရက္ထိ ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္တေနရာတြင္က်င္းပခဲ့ေသာ အနာဂတ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပံုဆိုင္ရာအေျခခံမူမ်ားခ်မွတ္ေရး ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမွ အားထုတ္ထားျခင္းျဖစ္၏။ ထိုႏီွးေႏွာဖလွယ္ပြဲသို႔ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ႏိုင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးတို႔မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊လူငယ္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႔အစည္းမ်ားတို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား စုစုေပါင္း (၁၀၆)ဦးတက္ေရာက္၍ အနာဂတ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပံုဆိုင္ရာအေျခခံမူ(၈)ခ်က္ကို ခ်မွတ္ေပးခဲ့ပါသည္။ NCUB, NDF, UNLD(LA), NCGUB, KNPP, SDU, WLB, NY Forum, SYCB,တို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကိုေရြးခ်ယ္၍ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ မူၾကမ္းေရးဆြဲေရးႏွင့္ ညွိႏိႈင္းမႈ ေကာ္မတီ (FCDCC) ဖြဲ႔စည္းကာ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီေရးဆြဲခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။၎၏ ဒုတိယမူၾကမ္း ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔ စည္းပံုတြင္--

ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ(ဒုတိယမူၾကမ္း)

The Constitution of the Federal Republic of the Union of Burma (Second Draft)

ဖက္ဒရယ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ(မူၾကမ္း)ေရးဆြဲေရးႏွင့္ညွိႏိႈင္းမႈေကာ္မတီ

Federal Constitution Drafting and Coordinating Committee

အခန္း(၃)

ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔ဝင္ျပည္နယ္မ်ား

Member States of the Federal Union

ပုဒ္မ(၄၈) ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔ဝင္ျပည္နယ္မ်ား

(က) ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၏ အဖြဲ႔ဝင္ျပည္နယ္မ်ားသည္ ဤဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္အညီ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္အခြင့္အေရး    အျပည့္အဝရွိေစရမည္။

(ခ) ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို အမ်ိဳးသားျပည္နယ္မ်ား၊ အမ်ိဳးသားမ်ားျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုနယ္ေျမမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းေစရမည္။

ပုဒ္မ(၄၉) ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔ဝင္ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုနယ္ေျမမ်ား

(က) ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔ဝင္ျပည္နယ္မ်ား---

ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔ဝင္ အမ်ိဳးသားျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားမ်ားျပည္နယ္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။

(၁) ကခ်င္အမ်ိဳးသားျပည္နယ္

(၂) ကရင္အမ်ိဳးသားျပည္နယ္

(၃) ကရင္နီအမ်ိဳးသားျပည္နယ္

(၄) ခ်င္းအမ်ိဳးသားျပည္နယ္

(၅) ဗမာအမ်ိဳးသားျပည္နယ္

(၆) မြန္အမ်ိဳးသားျပည္နယ္

(၇)တနသၤာရီအမ်ိဳးသားမ်ားျပည္နယ္

(၈) ရခိုင္အမ်ိဳးသားျပည္နယ္

(၉) ရွမ္းအမ်ိဳးသားျပည္နယ္

(၁၀)ဧရာဝတီအမ်ိဳးသားမ်ားျပည္နယ္

(၁၁)--------------------------------------

(၁၂)--------------------------------------တို႔ ျဖစ္ပါသည္။

ျပာဖံုးသည့္မီးခဲ

ပင္လံုသည္ ပံုျပင္မဟုတ္၊ ဖခင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကိုယ္တိုင္ မ႑ိဳင္ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။သို႔ေသာ္ ျပီးျပည့္စံုသည့္ စာခ်ဳပ္ေတာ့မျဖစ္ခဲ့။ဤကာလမွ ေဒသႏွင့္ပေယာဂကို ကုစားေပးႏိုင္ခဲ့သည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္၏။ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ မြန္ျမတ္ေသာ ေစတနာႏွင့္ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ျဖဴစင္ေသာမေနာတို႔ကို ေပါင္းစပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ တႏွစ္အတြင္းလြတ္လပ္ေရးဆိုသည့္ဆႏၵႏွင့္ စကၠဴျဖဴစာတန္း၏လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္စြက္ရန္အတြက္ တက္သုတ္ရိုက္၍ မွတ္တိုင္စိုက္ခဲ့ ရျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ျပည္ေထာင္စုမူဝါဒကို ပင္လံုက စခဲ့သည္မွန္ပါ၏။သို႔ေသာ္ အားနည္းခ်က္ေတြတပံုတပင္။တိုင္းရင္းသားအားလံုး ရင္မခံုခဲ့ရ။ရွမ္း၊ကခ်င္ႏွင့္ခ်င္းတို႔သာလွ်င္ ပါဝင္ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကသည္။ စာျဖင့္ေရးသားထားသည့္ကတိကဝတ္   (The letter of agreement) ႏွင့္ ႏႈတ္ကေျပာၾကားခဲ့သည့္ ကတိကဝတ္ (The spirit of agreement) တို႔ျဖင့္ သေဘာတူထားခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စု ပဋိညာဥ္ျဖစ္ေပသည္။ ပင္လံုမွာ ယံုတမ္းစကားေတြေျပာ ခဲ့ျခင္းလည္းမဟုတ္ေပ။။ကံေခသည္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အာဇာနည္ႀကီးမ်ား လုပ္ၾကံခံလိုက္ရျခင္း ပင္ျဖစ္ပါသည္။

ပင္လံုသည္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးကို အရယူေပးခဲ့သလို ျပည္တြင္းစစ္ႀကီး၏မီးစလည္းျဖစ္ခဲ့သည္။ရင္နင့္ဘြယ္ျဖစ္ရပ္မွာ စစ္အာဏာရွင္ႀကီးမ်ားကိုေမြးဖြားေပးခဲ့ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ျပည္တြင္းစစ္သည္ ကိုယ့္ေပါင္ကိုယ္ျပန္ေထာင္းျခင္းျဖစ္ပါ၏။ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ပါး၏ ၾကံ႔ခိုင္မႈစြမ္းအားမ်ားကို ခ်ိနဲ႔ယိုင္လဲသြားေစခဲ့သည္။စစ္ေဘးေရွာင္အိုးမဲ့အိမ္မဲ့မ်ားႏွင့္ဆင္းရဲမြဲေတမႈ၊ကေလးစစ္သားမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊စာမတတ္သူဦးေရျမင့္တက္လာျခင္းႏွင့္ အခြင့္အလမ္းမ်ားရွားပါးမႈ။ဘိန္းစိုက္ခင္းမ်ားႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါး ျပႆနာ မ်ား၊သစ္ေတာႏွင့္သယံဇာတဆံုးရႈံးမႈမ်ား၊ ဥပေဒမဲ့အခြန္အေကာက္မ်ားႏွင့္ဗိုလ္က်စိုးမိုးသူမ်ား၏အႏၲရာယ္စသည့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိုးတို႔ သည္ ေတာင္တန္းေဒသရွိတိုင္းရင္းသားတို႔ဌာေနမ်ားတြင္ ရင္ဆိုင္ေတြ႔ၾကံဳခံစားေနရပါ၏။

ဤအေျခအေနမ်ားကိုအဆံုးသတ္ႏိုင္ရန္အတြက္ NLD အစိုးရသစ္မွ တာဝန္ယူရေပေတာ့မည္္္။ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဖိတ္စာတြင္ (၂၁)ရာစုပင္လံုဟူသည့္စာတန္းပါရွိသည္ကား ထူးျခားလွပါ၏။ၾကားရသူတိုင္း အူတုန္ အသဲတုန္ရွိမည္ထင္ပါသည္။အေ ၾကြးတင္ေနသည့္ ပင္လံုကတိကဝတ္မ်ားကို တကယ္ပင္ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ပါမည္လား။သို႔မဟုတ္ ေနာက္ထပ္အေၾကြးေတြမ်ား ထပ္ပြါးသြားေလဦးမည္လားလို႔ ေတြးပူမိသည္။ တိုင္းရင္းသားညီေနာင္မ်ား၏ အနာေပၚတုတ္က်သလိုမ်ိုဳး ပိုမိုဆိုးးရြားသြားႏိုင္သည့္ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီးကိုလည္း ျမင္ေယာင္မိျပန္ပါသည္။ ၂၁ ပင္လံုညီလာခံသည္ ျပာဖံုးသည့္မီးခဲကို ရဲရဲေတာက္ေပၚထြက္လာေစပါလိမ့္မည္။မိခင္ေဒၚစုသတိျပဳရမည္မွာ--

ပင္လံုသည္ ျပာဖံုးသည့္မီးခဲႏွင့္တူ၏။ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းဦးႏုသည္ ထိုမီးခဲကို လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္(၃၀)ေက်ာ္က အမွတ္မထင္ တက္နင္းမိခဲ့ဘူးေပျပီ။ A BRIEF HISTORY OF THE PARLIAMENTARY DEMOCRACY PARTY(BURMA (PDP) Burma’s Historical Facts (1962-2006) က်မ္းစာအုပ္၏ စာမ်က္ႏွာ(၅၃)တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းေဖၚျပထားသည္ကို ဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။

လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ဦးတည္ခ်က္

လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ရည္မွန္းခ်က္သည္ မွန္းခ်က္ႏွင့္ ႏွမ္းထြက္မကိုက္ေသးေပ။တိုက္ရိုက္အက်ိဳး ျဖစ္ထြန္းသည္ မွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ျဖစ္ေနသည္။ယေန႔ဂုဏ္ယူဝင့္ၾကြား၍ေလထြားေနသည္မွာ တပ္မေတာ္အင္အားရွိမွ တိုင္းျပည္အင္အားရွိ မည္တည္း။ ျမန္မာ့ႀကည္း၊ေရ၊ေလတပ္မေတာ္အင္အားရွိေရးအတြက္ ျပည္သူေတြ ထမင္းတနပ္ေလွ်ာ့စားေပးခဲ့ရေသာ္လည္း လက္ေတြ႔ အက်ိဳးထူးခံစားေနရသူမ်ားမွာ  စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ေဆြေတာ္မ်ိဳးေတာ္မ်ား၊တန္္ခိုးထြားေနသည့္ တရုပ္ေပါက္ေဖၚႀကီး မ်ား၊ စည္ပင္သာ ယာဝေျပာေနၾကသည့္ကုလားႀကီးမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုတို႔က အလုပ္အေၾကြးျပဳေနရသည့္ထိုင္းႏိုင္ငံသူႏွင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားသာျဖစ္ေပ သည္။ ဗမာအပါအဝင္ ကခ်င္၊ကရင္၊ကယား၊ခ်င္း၊မြန္၊ရခိုင္၊ရွမ္းႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားအားလံုးသည္ စစ္ကၽြန္၊ခရိုနီကၽြန္ႏွင့္ အရင္းမပါ သည့္ အျမတ္ႀကီးစားလူ႔ကပ္ဖားမ်ား၏ကၽြန္အျဖစ္ ႏြံနစ္ခဲ့ၾကရေပသည္။ ျပည္တြင္းစစ္ကားျဖစ္ပြား ေနဆဲပင္။စစ္အာဏာရွင္ႏွင့္လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးသည္ ဂ်ာေအးကိုသူ႔အေမရိုက္သည့္ ပံုပမာ သံသယာလည္ေနပင္။ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္၏ကံၾကမၼာသည္ လက္နက္ကိုင္သူတို႔ထံတြင္ တည္ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့ျငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာ (MPC) တြင္ ပူးေပါင္းပါဝင္ညွိႏိႈင္းအေျဖရွာေနၾက ေသာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ဆက္လက္တိုက္ပြဲဝင္ေနဆဲတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား၏အေျခအေနကို ေလုလာၾကည့္မိရာမွ့ လူနည္းစုအခြင့္အေရးမ်ားကို သတိထားမိသည္။ က်ေနာ့္နည္းတူ ျမန္မာဟူသမွ် သိထားရမည္ျဖစ္ေပသည္။အရွိကိုသိထားပါက ျမန္မာ့အေရးကို မွန္ကန္စြာေတြးဆႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ယေန႔ျမန္မာ့အေရး သည္ ျမန္မာဟူသမွ်တို႔က ဝိုင္းကူရမည့္အေျခအေနပင္ျဖစ္ေပသည္။ဤအခါသမယတြင္ က်ေနာ္ေလ့လာမွတ္သားထားသည္မွ အက်ဥ္းမွ် -ေဖၚျပအပ္ပါသည္။ပိုမိုျပည့္စံုစြာသိရွိလိုပါက www.mmpeacemonitor.org `& www.bnionline.net တို႔တြင္ ဝင္ေရာက္၍ အားေပးၾကည့္ရႈႏိုင္ပါသည္။

  ဆက္လက္တိုက္ပြဲဝင္ေနဆဲ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ား--------

၁။ (AA) Arakan Army ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဧျပီလ(၁၀)ရက္တြင္ စတင္တည္ေထာင္ျပီး ယာယီဌာနခ်ဳပ္ကို ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(KIA) ထိမ္းခ်ဳပ္နယ္ေျမမွာ ထားရွိသည္။ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ထြန္းျမတ္ႏိုင္ကဦးေဆာင္၍ အင္အား (၂၀၀၀+)ျဖင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(KIO) ထိန္းခ်ဳပ္ရာေဒသတြင္လႈပ္ရွားလွ်က္ရွိပါသည္။

၂။ (ASA) Arakan State Army ရခိုင္ျပည္တပ္မေတာ္ကို ၂၀၁၀-ခုႏွစ္တြင္တည္ေထာင္ျပီး ဌာနခ်ဳပ္ကို (DKBA) ထိမ္းခ်ဳပ္ရာ ေဒသတြင္ထာရွီသည္။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးမိုးေထြး(ေခၚ)မာန္ဇံေဝ (GOC-ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ ကဦးေဆာင္၍ အင္အား (၁၅၀)ျဖင့္ ကရင္ျပည္နယ္ အတြင္းမွာ လႈပ္ရွားလွ်က္ရွိပါသည္။

၃။ (KIO) Kachin Independence Organization  ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ကို ေဖေဖၚဝါရီလ ၅-ရက္ ၁၉၆၁-ခုႏွစ္တြင္စတင္တည္ေထာင္ျပီး ဌာနခ်ဳပ္ကို ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာတြင္ ထားရွိသည္။ဥကၠဌ လန္ေယာ္ေဇာင္းဟရား ကဦးေဆာင္း၍ အင္အား(၁၀,၀၀၀)ျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တဝွမ္းႏွင့္ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းေဒသမ်ားမွာ လႈပ္ရွားလွ်က္ရွိပါသည္။

အတိတ္လြမ္းေဝဒနာႏွင့္ ျမန္မာျပည္တြင္းစစ္

ျမန္မာ့ျပည္တြင္းစစ္ကို ေျခရာေကာက္ၾကည့္ပါက အတိတ္လြမ္းေဝဒနာမွ ျဖစ္ဖ်ားခံလာျခင္းျဖစ္၏။ေရွးပေဝသနီက ဘိုးဘြားဘီဘင္ တို႔၏ ေပ်ာ္စံရာေဒသ၊စကား၊စာေပ၊အႏုပညာႏွင့္ရိုးရာဓေလ့မ်ားႏွင့္အတူ ေမ်ာပါစီးနင္းလာခဲ့ၾကသည့္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္မွ ယိုဖိတ္လာ ျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ေပ်ာ္ရႊင္ၾကည္ႏူးခဲ့ရသည့္ အတိတ္ကျဖစ္စဥ္မ်ားကို ျပန္လည္ေတြးမိေလတိုင္း  မွန္းဆကာတမ္းတေနျခင္းကို အတိတ္လြမ္းေဝဒနာ Nostalgia ဟု ေျပာစမွတ္ျပဳၾကပါသည္။ လူသားတဦးျခင္းစီႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ အတိတ္လြမ္းေဝဒနာသည္ ကာလ၊ေဒသႏွင့္ ကိုယ္တိုင္ခံစားခဲ့ရသည့္ပေယာဂတို႔အေပၚမူတည္၍  မတူညီနိုင္သလို လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးႏွင့္တစ္မ်ိဳးတို႔သည္လည္း ကြဲျပားျခားနားပါ၏။ ျမန္မာတို႔သည္ ပထမျမန္မာအင္ပါယာအရွင္ ဘုရင္ေနာ္ရထာႏွင့္ပုဂံကို ဂုဏ္ယူဝင့္ၾကြားစြာျဖင့္ ေမာ္ကြန္းတင္ၾက၊ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာစြာျဖင့္ေဟာၾကေျပာၾကသည္။ဒုတိယတိုင္းျပဳျပည္ျ႔ုပဳဘုရင့္ေနာင္ႏွင့္ေတာင္ငူ၏ေတးရတုကဗ်ာ မ်ားျဖင့္ အမ်ိဳးဂုဏ္၊ဇာတိဂုဏ္ကို ပံုေဖၚကာ အမႊမ္းတင္ၾကပါ၏။ ထို႔အျပင္ တတိယတိုင္းျပဳျပည္ျပဳဘုရင္ဦးေအာင္ေဇယ်၏ ရတနာသိခၤမွ ဝါးရင္းတုတ္မ်ားအေၾကာင္းႏွင့္ေရႊဗဟိုလ္စည္အလြမ္းေတးမ်ားကိုလည္းယေန႔ထိ သီဆိုေရးဖြဲ႔လွ်က္ပင္ရွိၾကပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ရဲစြမ္းသတၱိႏွင့္လြတ္လပ္ေရး၊ပင္လံုႏွင့္စတုတၳျမန္မာျပည္သမိုင္းသည္လည္း ယေန႔တိုင္းသားျပည္သူအား လံုး၏ ႏွစ္လံုးသားတြင္ စြဲကပ္ေနဆဲပင္။သူ႔စြမ္းသူ႔အင္ႏွင့္ျပည့္စံုသည့္ ဤကမ႓ာေပၚကမဟာလူသားမ်ားအား ဂုဏ္ျပဳေထာပနာ ျပဳျခင္းသည္ မဂၤလာတပါးျဖစ္ေသာ္လည္း လူသားတိုင္းကႀကိဳဆိုလက္ခံႏိုင္ပါ၏ေလာ။က်ေနာ္ေတြးေတာၾကည့္မိသည္။

တခ်ိန္တည္းမွာပင္ အမိေျမဖြား ရွမ္း၊ကခ်င္၊ကရင္၊မြန္ႏွင့္ရခိုင္စသည့္ ညီေနာင္ဖြားတို႔သည္ကား ဘုရင္ေနာ္ရထာအား ပုဂံကိုလိုနီအျဖစ္ ကဗ်ည္းတင္ၾကသည္။ ဘုရင့္ေနာင္ႏွင့္အေလာင္းဘုရားကို ဗမာဖက္ဆစ္ဝါဒီဟူ၍ ခံယူထားၾကသည္ကို ေလ့လာဖတ္ရႈရျပန္ပါသည္။ အေလာင္းဘုရား၊ဘုရင့္ေနာင္ႏွင့္အေနာ္ရထာေခတ္တို႔ကို ေက်ာ္လြန္၍ ထီးျပိဳင္၊ နန္းျပိဳင္ ကိုယ္ပိုင္ေခတ္ကို တမ္းတေနၾကပါ၏။ ကိုယ့္ဘုရင္၊ကိုယ့္ေစာ္ဘြား၊ ကိုယ့္ဒူးဝါး၊ကိုယ့္ေစာဖ်ာ၊ ကိုယ့္ေစာ္ကဲႏွင့္ ကိုယ့္ေတာင္ပိုင္ ရမ္အုပ္မ်ားကို တင္ေျမွာက္၍ ကိုယ့္ထီး၊ကိုယ့္နန္း၊ ကိုယ့္ေဟာ္၊ကိုယ့္ၾကငွန္းႏွင့္ ထီးျဖဴေဆာင္း။ ေရႊထီးေဆာင္း၊ေရႊဓါးလြယ္ကိုင္၊ ေငြဓါးလြယ္ကိုင္  အေဆာင္အေယာင္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ သီးျခားလြတ္လပ္စြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေနထိုင္ လာခဲ့ၾကေသာ ေခတ္တို႔အား မွန္းဆကာ တမ္းတေနၾကသည့္  အတိတ္လြမ္းေဝဒနာတို႔သည္လည္း ယေန႔တိုင္လြမ္းျခံဳေနဆဲ ပင္ျဖစ္ပါသည္။သို႔ေသာ္  ပင္လံုေျမတြင္   ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအျဖစ္ ပဋိဥာဥ္ျပဳခဲ့သည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္းဆန္းႏွင့္ သူ၏ေရာင္းရင္းမ်ားကိုမူ ျငဴစူမႈကင္းၾကပါ၏။

မဟာလူ႔အဖဲြ႔အစည္း Great Society

“ ေမာင္တို ႔ မယ္တို ႔ ေခတ္တြင္ ကၽႏြု္ ပ္တို ႔ သည္ ခ်မ္းသာၾကယြ္ဝေသာ လူ ႔ အဖဲြ႔ အစည္းႏွင့္ခိုင္မာအားေကာင္းေသာ လူ ႔ အဖဲြ႔ အစည္းဆီသို ႔ တူရႈျပဳၾကရန္ အခြင့္အလမ္းရွိ ယံုမွ်မက မဟာလူ ႔ အဖဲြ႔ အစည္းႀကီးတရပ္ဆီသို ႔ တိုင္ေအာင္ တက္လွမ္းႏိုင္ၾကေပေတာ့မည ္” ဟု အေမရိကန္သမၼတ လင္ဒန္ဂၽနြ ္ဆင္က မစ္ခ်ီဂန္တကၠသိုလ္ ဘႏဲြ႔ ွင္းသဘင္အခမ္းအနားမွာ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၂၂ ရက္ေန႔က ေျပာၾကားခ့တဲ့ဲ မိန္႔ခနြ္းပါ။ ဒီစာတန္းကိုဖတ္မိၿပီးေနာက္ အလိုအေလွ်ာက္ပင္ အမိျမန္မာျပည္အေၾကာင္းက ေခါင္းထဝဲင္လာပါတယ္။ ယေနျ႔မင္ေတြ႔ေနရတ့ဲ ေရွးေဟာင္းပုဂံၿမိဳ႕ေတာ္ကိုၾကည့္၍ ေရွးေခတ္ျမန္မာတို႔ရဲ႕ မဟာလူ႔အဖဲြ႔အစည္းကို ပံုေဖၚၾကည့္မိတယ္။  ေရွးေခတ္ပုဂံေနျပည္ေတာ္ကို လနြ ္ခတ့ဲ ့ႏဲ ွစ္ေပါင္း တေထာင္ေက်ာ္ကာလ ခရစ္ႏွစ္(၈၄၉) ခုႏွစ္၊ ဒီဇဘာၤ (၂၃) ရက္ေန႔ ျမန္မာသကၠရာဇ္ (၂၁၁) ခုႏွစ္၊ ျပာသိုလဆန္း (၆) ရက္ေနတ႔ြင္ ပ်ဥ္ျပားမင္းႀကီးက ရဟန္းပညာရွိ(၄) ပါးႏွင့္ လူပညာရွိ (၄) ဦးတိုျ႔ဖင့္ ဦးေဆာင္တည္ေထာင္ခ့ၾဲကတယ္လို႔ သမိုင္းသုေတသီတို႔က အတည္ျပဳၾကပါတယ္။ ရဟန္းပညာရွိေလးပါးမွာ တာမလိႏၵ၊ ရွင္အာနႏၵာ၊ ရွင္ဥတၱရာနဲ႔ ရွင္ဆပႅတိုျ႔ဖစ္ၾကၿပီး လူပညာရွိအမတ္ေလးဦးတိုမ႔ွာ စိန္မ႔ င္းသား၊ ဟူးရားျဖဴ၊ ဟူးရားညိဳနဲ႔ အင္ျပစ္(လင္းဘင္) ရာြသား ရာဇသႀကနၤ္တို႔ ျဖစ္တယ္လို႔  ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ ပုဂံၿမိဳ႕ရဲ႕ အက်ယ္အဝန္းမွာ ၁၁၄၂ တာရွိၿပီး ၿမိဳ႕တံခါးအမည္မ်ားမွာ သရေပ၊ သရပါ၊ သာတန္၊ငါးၿမီးယပ္၊ ေညာင္ျဖဴ၊ သာစည္၊ မဂလၤာ၊ မၾကည္သာ၊ ဝင္းမနား၊ မေတာင့္တ၊ ကေလးတံခါးစသည္တိုျ႔ဖစ္တယ္။ ပစၥင္၊ တုရင္းတိုင္၊ ျပအိုး၊ တန္ေဆာင္း က်ံဳးေျမာင္း သံုးတန္နဲ႔ သူရဲေျပးလမ္းမ်ား ပတ္ရံလွ်က္ စနစ္တက် တည္ေထာင္ခ့ဲ ၾကတာပါ။နဝမေျမာက္မင္းဆက္ အေနာ္ရထာ မင္းၾကီးက ခရစ္သကၠရာဇ္(၁၀၄၄-၁၀၇၇) မွာ ပထမျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးကို စတင္ထူေထာင္ခ့ရဲာတြင္ သူ၏ အေကၡာဘဏီတပ္ ႀကီးကို ေအာက္ပါအတိုင္း ဖစဲြ႔ည္းထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆင္လူ =၂၆၂၄၄၀ ျမင္းလူ = ၁၉၆၈၃၀ ရထားလူ = ၈၇၄၀၀ ေျခသည္ = ၁၀၉၃၅၀ စုစုေပါင္း လူဦးေရ = ၆၅၆၀၂၀ ပါဝင္ပါတယ္။ လနြ္ခ့တဲ့ဲ ႏွစ္ေပါင္း (၉၀၀) ရာေက်ာ္ ပုဂံျပည့္ရွင္အေနာ္ရထာက သူ႔ေခတ္သူ႔အခါတြင္ မဟာလူ႔အဖဲြ႔အစည္းႀကီး တခုကို တည္ေထာင္ခ့ဖဲူးးေၾကာင္း အသိအမွတ္ျပဳရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုေခတ္ထိုအခါက ဒီေခတ္အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ဆိုတာမရွိေသးပါ။ (၁၆) ရာစုအတြင္းမွာမွ (New world) ကမၻာသစ္အျဖစ္ စပိန္၊ ျပင္သစ္၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ အျခားဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားက ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စီး ပါြးေရး လတြ္လပ္ေရးတို႔အတကြ္ ေရသစ္ေျမသစ္ရွာေဖၾြကသူတို႔ အေျခခ်ေနထိုင္လာခ့ၾဲကတာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္က အေမရိကန္တိုင္း ရင္းသားေတဟြာ အလနြ္က်ယ္ေျပာတ့ဲ ၿခံဳပုတ္ေတာထမဲွာ အမလဲိုက္၍ အသက္ေမးြျမဴလွ်က္ပဲရွိပါေသးတယ္။  ၁၆၀၇ ခုႏွစ္အေရာက္မွာ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕ေတကြ စိုးမိုးလိုက္ၿပီး ၁၆၃၆ ခုႏွစ္မွာ Harvard Collegeကို စတင္ ဖြင့္လွစ္ခ့တဲာပါ။ ၁၇၆၅-၆၈ ခုႏွစ္မွာ ၿဗိတိသွ်ပါလီမန္က အခနြ္တိုးေကာက္တဲ့ ဥပေဒမ်ား၊လတြ္လပ္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္တ့ဲ ဥပေဒမ်ား ျပဳလုပ္လာတ့အဲ တကြ ္ ၁၇၇၅ ခုႏွစ္မွာ ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပမဲြ ်ား စတင္ခ့တဲ ာျဖစ္တယ္။ ၁၇၇၈ ခုႏွစ္မွာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံက အေမရိကန္တို႔ဘက္မွပါဝင္ဆင္ႏႊဲေပးခတ့ဲ ့အဲ တကြ ္ ၁၇၈၃ ခုႏွစ္မွာ လတြ ္လပ္ေရး ရခ့တဲ ယ္။ စာခ်ဳပ္ကို ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ၊ပဲရစ္ၿမိဳ႕မွာ ခ်ဳပ္ဆိုခ့တဲ ာပါ။ ၁၇၈၈ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္အေျခခံဥပေဒဟာ အသက္ဝင္လာျပီး ၁၇၈၉ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ရဲ႕ ပထမဦးဆံုး သမၼတအျဖစ္ George Washington  ေဂ်ာ့ဝါရွင္တန္က ဦးေဆာင္လာခ့တဲာျဖစ္ပါတယ္။
6  
ယေန႔ အေမရိကန္ဟာ ေရွးေဟာင္းပုဂံျပည္ႏွင့္ ႏိႈင္းစပါက သက္တမ္း (၉၀၀) ကိုးရာေက်ာ္ ေနာက္က်တာကို ေတျြ႔မင္ရ မွာပါ။ သို႔ေသာ္ ဒီကေနမ႔ွာေတာ့ အေမရိကန္က ကမၻာ့ထိပ္သီးႏိုင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္လွ်က္ပါ။ အမိျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတို႔ ရ့ဲ ဖံျြ႔ဖိဳးတိုးတက္မႈကို ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ပါက ေျပာင္းျပန္အခ်ိဳးက်ျဖစ္ေနတာကို စိတ္ပ်က္ဖယြ္ရာေတျြ႔မင္ရမွာပါ။ အေျဖက ရွင္းရွင္းေလး ပါ။ က်ေနာ္တို႔ေခတ္မွ ညံ့ခ့ၾဲကတယ္ဆိုတာ ယေန႔အမိျမန္မာျပည္က သက္ေသခံလွ်က္ ရွိေနပါတယ္။ က်ေနာ္တိုတ႔ ိုင္းျပည္၏ အစိုးရ ေကာင္းတရပ္ ရရွိေရးအတကြ ္ က်ေနာ္တို႔၏ စံတန္ဖိုးကို အဆတရာမက ျမွင့္တင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ေခတ္ေျပာင္းေတာ္လွန္ေရးအတကြ ္ ကနဦးအစမွာ ဒီႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားေတကြ ို ဘက္ေပါင္းစံု အဆင့္ျမင့္ဖို႔ လိုအပ္တ့သဲ ေဘာပါ။  ဒီေနရာမွာ အမိႏိုင္ငံအတကြ ္ ေကာင္းျမတ္တ့ဲ အစိုးရတရပ္ေပၚတကြ ္လာဖိုက႔်ေနာ္ေပးႏိုင္တာက က်ေနာ့္အေတြ႔အႀကံဳနဲ႔ က်ေနာ့္အေတးြအျမင္ေတပြ ါ။လူငယ္ေမာင္မယ္တို႔က ျဖည့္စကြ ္အသံုးခ်နိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ့္အေတြ႔အႀကံဳက၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဦးသန္႔အေရးအခင္းနဲ႔ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ လူထုအေရးေတာ္ပံုအပါအဝင္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး စတ့လဲ က္နက္မ့ဲ ေတာ္လွန္ေရးေတပြ ါ။ က်ေနာ့္အေတးြက႑မွာေတာ့ လက္နက္မ့ေဲ တာ္လွန္ေရးအတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတနြ ဲ႔ က်ေနာ့္အျမင္ေတြ ဆႏၵေတပြါဝင္ပါတယ္။